(KARTAL KAMPÜSÜ 1994-2016)

Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi; 03 Kasım 1994 tarihli resmi gazete de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuş olan  “Sağlık Eğitim Fakültesi” nden dönüştürülmüş, yeni bölümlerle güçlenmiş ve sağlık hizmet sektörüne yeni mezunları ile güç katacak alanında güçlü bir kamu kurumudur.

“Temel Sağlık Bilimleri”, “Sağlık Eğitimi Bölümü” ve “Sağlık Yönetimi Bölümü”  üç bölümleri ile 2002 yılına dek düzenli öğrenci kabul etmiş, sistematik gelişimini sürdürmüş olan ve büyümekte olan özel sağlık sektöründe önemli kabul görmüş olan “Sağlık Eğitim Fakültesi” 2002 yılında Yükseköğretim Kurumu’nun eğitim fakültelerini tek çatı altına almak istemesiyle, öğretmen yetiştirmediği halde adındaki “eğitim” sözcüğü nedeniyle bu sınıflamaya dahil olamadığından yeni bir forma kavuşturulmuştur.

Fakülte Yönetimi, Türkiye’de ilk kez  “Sağlık Bilimleri Fakültesine” dönüşme talebini (24 Ekim 2002) dile getirmiş ve 27.09.2002 tarihli Fakülte Yönetim Kurulu’nun oybirliği ile aldığı karar doğrultusunda fakülte altında “Fizyoterapi ve Rehabilitasyon” ve  “Beslenme ve Diyetetik”  bölümlerinin açılmasına karar vermiştir. Nitekim, 10.06.2003 tarihli MÜ Senatosu bu bölümlerin açılması uygun görerek, Yükseköğretim Kurulu’na arz etmiştir.

Yükseköğretim Kurulu’nun 21.04.2006 tarih ve 1185-008736 sayılı “Sağlık Bilimleri Fakülte” leri kurulmasına ilişkin tavsiye kararı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının (YÖK) uygun görüşü (29.06.2007 tarih ve 2419-015995 sayılı) kararı ile 13 Haziran 2007 tarihli sayılı 26551 sayılı Resmi Gazetede yayımlanması ile (2007/12191)  “Sağlık Eğitim Fakültesi” nin adı “Sağlık Bilimleri Fakültesi” olarak değiştirilmiştir.

Yeni fakültede, “Sağlık Eğitimi” ve “Temel Sağlık Bilimleri” Bölümleri kapatılmış,  “Sağlık Yönetimi Bölümü” nün devamına, “Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü” ve “Beslenme ve Diyetetik Bölümü” açılmasına, Marmara Üniversitesi bünyesinde var olan “Hemşirelik Yüksekokulu” ile “Zeynep Kamil Ebelik Yüksekokulu”nun ise kapatılarak Sağlık Bilimleri Fakültesi’ne “Bölüm” olarak bağlanmasına karar verilmiştir. Bu şekilde 5 bölümlü olarak eğitim öğretim faaliyetine başlayan fakülte de 2008-09 Eğitim-Öğretim yılında öğrenci alınmış ve eğitim faaliyetleri başlatılmıştır. Fakülte iki ayrı yerleşkede eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Kartal Yerleşkesinde, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Beslenme ve Diyetetik ile Sağlık Yönetimi Bölümleri, Haydarpaşa Yerleşkesinde ise  Ebelik ve Hemşirelik Bölümleri yer almaktadır.

 

(HAYDARPAŞA KAMPÜSÜ 2008-2016)

Fakültenin misyonu, evrensel ve kültürel değerler ışığında mesleki ve bilimsel alanda yetkin,  21. yüzyılın bilgi teknolojilerinden yararlanarak hizmet üretebilen meslek insanları yetiştirmek, alanında topluma en iyi sağlık hizmet sunumunu gerçekleştirebilen, sağlık hizmeti ile ilgili politikaların oluşturulmasına katkı sağlayabilen mezunlar verebilmektir.

Toplum sağlığı ve refahının geliştirilmesinde alanını daha etkin hale getirmiş; eğitim öncelikli hizmet ve politikalar üreten, uluslararası bilimsel platformda saygın, izlenen ve kaynak gösterilen bir konuma gelmek, sağlıkla ilgili yasal düzenlemelerin oluşturulmasına katkıda bulunmak ve uluslar arası çağdaş düzeye ulaşmasını sağlamak vizyonuyla çalışmalarını sürdürmektedir.

Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde eğitim-öğretim dili "Türkçe" olup, öğrenim süresi 8 yarıyıldır. Birinci sınıfa başlayan öğrenciler arasında istekli olanlar, "MÜ Yabancı Diller Yüksekokulu" tarafından belirlenen ve ilan edilen kontenjanla sınırlı olmak kaydıyla 1 yıl süreli İngilizce eğitimi alırlar.  Bütün öğrenciler 6. yarıyılın bitiminden sonraki yaz tatilinde başlamak üzere “intern” programına tabiidirler. "Alan Uygulaması" yapabilmek için mesleki uygulamalardan ve ön koşullu derslerden başarılı olmak gerekmektedir.

Fakülte; yeni vizyonuna uygun olarak belirlenen ve kurulan “Hastane İşletmeciliği”, “Sağlık Bilişimi ve Teknolojileri”, “Sağlık Ekonomisi”, “Sağlık Politikaları” , “Sağlık Sistemleri Yönetimi” Anabilim Dalları ile “Fizyoterapi ve Rehabilitasyon”, “Kardiyopulmoner Rehabilitasyon” ve “Ortopedik Fizyoterapi”  Anabilim Dalları ile güçlendirilmiştir.

1989 yılından beri eğitim hizmeti vermekte olan, dokuz anabilim dalı ve verdiği lisansüstü eğitim programları ile ülkemizdeki Hemşirelik Bölümleri içinde özel bir yeri olan Hemşirelik Bölümü de sektörü için önemli bir kaynak oluşturmaktadır.

 

BÖLÜMLER  ve MEZUNLARI

SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ- SAĞLIK YÖNETİCİSİ

Dünya Sağlık Örgütü’nün, sağlık yönetimi, bilgi toplama ve değerlendirme, insan kaynakları geliştirme gibi sağlık hizmetlerinin sunumunu doğrudan belirleyen alanlarda profesyonellerin eksikliğini vurgulamasına paralel olarak, ülkemizde sağlık reformları çerçevesinde, sağlık hizmetlerini etkin sunacak kalifiye sağlık yöneticilerinin eksikliği en önemli problem olarak tespit edilmiştir. Toplumun kıt kaynaklarını önemli ölçüde tüketen sağlık kurumlarının kendilerinden beklenen artı değeri yaratmaları ancak çağdaş yönetim anlayışını hayata geçirmeleri ile mümkündür.

İdari bilimlerden farklı olarak sağlık alanına özel; sağlık sigortacılığı, sağlık ekonomisi, sağlık hukuku, sağlık hizmetlerinde kalite, sağlık hizmetlerinde pazarlama, sağlıkta stratejik yönetim, sağlıkta iletişim, sağlık hizmetlerinde insan kaynakları yönetimi gibi bir çok uzmanlık alanını kapsayan hizmetlerin organizasyonu, yönetimi konusunda geniş kapsamlı eğitim programlarını içeren Sağlık Yönetimi Bölümü’nün  mezunlarına, YÖK Yürütme Kurulu’nun 26.08.1998 tarihli kararı uyarınca “Sağlık Yöneticisi” unvanı verilmektedir. Bu bağlamda, ülkemizin sağlık sistemi ve politikaları hakkında bilgili, tıbbi deontolojiyi özümsemiş, sağlık çalışanları ile aynı dili konuşabilen, stratejik düşünebilen, vizyon sahibi, problem çözme becerileri olan sağlık yöneticileri yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Sağlık Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve diğer kamu kurumlarının merkez ve taşra teşkilatı ile özel sağlık sektöründe, özel sigorta şirketlerinde, ilaç, tıbbi cihaz üreten endüstri kuruluşlarında, sağlık araştırma merkezlerinde profesyonel yönetici olarak görev alacak bu bölüm mezunları aynı zamanda ülkemizin sağlık politikalarının belirlenmesi ve yürütülmesinde de aktif rol almaktadırlar.

 

FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON BÖLÜMÜ - FİZYOTERAPİST

Fizyoterapistler, hareket yetersizliği, fonksiyonel bozukluk, ağrı ve zihinsel yetersizliklerde, koruyucu, düzeltici, geliştirici ve fiziksel yetersizliği en aza indirici, bir seri uygulamayı gerçekleştirebilmek için; kullandığı ölçüm ve değerlendirme yöntemleri ışığında, fizyoterapi-rehabilitasyon gereksinimini belirleyip, uygun tedavi yöntemleri ve programını seçerek, planlayan ve bizzat uygulayan profesyonel sağlık ekibinin bir üyesidir.

Başka bir tanımla, Fizyoterapistler, uzman hekim tarafından tanısı konmuş hastaların, fizyoterapi ve rehabilitasyon programını, planlar ve uygularlar; sağlıklı kişilerde özel egzersiz ve eğitim programları ile fiziksel uyumu artırarak hastalık ve sakatlıkların önlenmesini ve fiziksel tedavisini sağlarlar.

Mezunlar, ‘Fizyoterapi-Rehabilitasyon Lisansı’ ile birlikte ‘Fizyoterapist’ unvanı almaktadırlar. Fizyoterapistlik yapabilmek için, bu mesleğin eğitimini veren bir 4 yıllık bir lisans programını bitirmiş olmak ve diplomanın T.C. Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış olması gerekmektedir.

Gelişmiş ülkelerde son yıllarda fizyoterapistlerin tedavi edici rollerine, koruyucu fizyoterapi ve halk sağlığı yaklaşımlarıyla, sağlığı geliştirici, hastalıkları önleyici rolleri eklenmiştir. Bu uygulamalarıyla da herkes için sağlık hedeflerinin ayrılmaz bir parçası olmuşlardır. Fizyoterapistlerin istihdamı, tıbbın birçok alanında mümkün olmaktadır. Kamu, özel yada üniversite hastaneleri, ayaktan tedavi eden klinikler, kronik ve uzun süreli bakım ve subakut bakım veren yerler, eğitim ve araştırma merkezleri, rehabilitasyon merkezleri, spor ve fiziksel uygunluk merkezleri, çocuk ve yaşlılar için kurulmuş bakım ve eğitim merkezleri, el cerrahi merkezleri, bankaların sağlık kuruluşları,  görsel ve işitsel engellere yönelik rehabilitasyon merkezleri, özel fizyoterapi dal merkezleri ve kaplıcalarda  çalışabilmektedirler.

Hastanelerde ise, ortopedi, nöroloji, nöroşirurji, romatoloji, kardiyoloji, kardiyo - vasküler cerrahi, göğüs hastalıkları, göğüs cerrahisi, pediatrik nöroloji, geriatri, odyoloji, ortez-protez üniteleri, yanık merkezleri, anestezi-reanimasyon üniteleri, plastik ve  rekonstrüktif cerrahi, tıbbi ekoloji ve hidroklimatoloji ve fizik tedavi ünitelerinde çalışabilirler.  

 

BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ- DİYETİSYEN

Diyetisyen; beslenme ve diyetetik alanında eğitim almış, bireylerin ve toplumların beslenme alışkanlıklarını değerlendirerek onlara uygun diyet tedavisini belirleyen, uygulayan, beslenme plan ve politikaları üreten ve eğitim yapan kişidir.

Beslenme ve Diyetetik Bilimi, toplumun beslenme durumunun saptanması, beslenme sorunların belirlenerek değerlendirilmesi, ülkenin beslenme düzeyinin geliştirilmesi için çözüm yollarının aranması, önerilmesi ve uygulanması, ülkenin besin ve beslenme plan ve politikalarının saptanması ve yönlendirilmesi ile ilgili bilgi ve beceriyi veren bir bilim dalıdır. Yine bu bölümün kazandırdığı diğer bir bilgi ve mesleki beceride; besin kimyası, çeşitli besin analizleri, değişik yaş gruplarının besin gereksinimlerinin belirlenmesi, çeşitli metabolik hastalıklarda tıbbi beslenme tedavileri, insan ömrünün uzaması ile ortaya çıkan dejeneratif ve kronik hastalıklara özgü diyetlerin düzenlenmesi ve uygulanması yönündedir. Bölümün bir diğer önemi toplu beslenme hizmeti verilen kuruluşlarda ortaya çıkmaktadır. Bu tip kuruluşlarda, yemek servisinin yönetimi ve organizasyonu alanlarında uygulama ve araştırmaların yürütmesidir. Beslenme ve Diyetetik eğitim ve öğretimi Dünya’da ilk Amerika Birleşik Devletlerinde 1922 de; Türkiye’de ise 1962 yılında başlamıştır.

Diyetisyen;  besini ve beslenmeyi en iyi şekilde bilen, besin ve beslenmeden kaynaklanan sağlık sorunlarını araştıran, var olan besin kaynaklarını ekonomik,  sağlık ve hijyen kurallarına uygun olarak kullanılmasını sağlayan bir meslek grubu olup aynı zamanda bu konularda bireyi ve toplumu bilgilendiren, bilinçlendiren, hastalıklarda ve diğer özel durumlarda tıbbi ve cerrahi tedavilere uygun beslenme programı planlayan, eğitim veren, uygulatan ve izleyen yetkili tek meslek alanıdır. Hizmet alanlarının bu şekilde gelişiyor olması mesleğe uygulamaların yanı sıra bilim üretir bir kimlik kazanmasına da yol açmıştır.

Mezunlar akademisyenliğin yanı sıra; yataklı tedavi kurumlarında, çocuk ve yaşlı bakımevleri, ana-çocuk sağlığı, toplum sağlığı, özel diyet polikliniklerinde, araştırıcı, eğitici ve tedavi edici olarak hizmet vermektedirler. Ayrıca mezunlar; diğer toplu beslenme yapılan kurumlarda, besin ve beslenmeyle ilgili özel veya kamu kuruluşlarında, yönetici, araştırıcı ve eğitici olarak da çalışabilmektedirler.  

    

HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ- HEMŞİRE

Hemşirelik, birey, aile ve toplumun sağlık durumu ile ilgilenen uygulamalı bir sağlık
disiplinidir.  İnsanı tanımayı ve insanın yasam süreci boyunca deneyimlediği, sağlık/ hastalık durumlarında gereksindiği bakım ve uygulamaları gerçekleştirmektedir. Hemşirelik başlangıçta toplumun gereksinimlerini yerine getirmek ve hasta ya da güçsüz durumda olan bireylere bakım vermek için geliştirilmiştir. Tarihsel süreç içinde yardım etme amaçlı hasta bakımı sunan hemşirelik hizmetleri 1800’lü yılların başında Florence Nightingale’nin katkılarıyla ilk bilimsel yaklaşımını kazanmıştır. Hemşirelik ilk çağlardan günümüze çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Uluslararası Hemşirelik Konseyi' nin (ICN: International Counsel of Nursing) hemşirelik tanımı; "Bireyin, ailenin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye yardım eden ve hastalık halinde iyileştirme ve rehabilite etmeye katılan bir meslek grubudur. Hemşire ayrıca sağlık ekibinin tedavi edici ve eğitsel planlarını geliştirmeye ve uygulamaya katılır".

THD (Türk Hemşireler Derneği) Eğitim Komisyonunun 1981 yılında yapmış olduğu tanıma göre ise; "Hemşirelik, bireyin, ailenin ve toplumun sağlığını ve esenliğini koruma, geliştirme ve hastalık halinde iyileştirme amacına yönelik hemşirelik hizmetlerinin planlanması, örgütlenmesi, uygulanması, değerlendirilmesinden, bu kişilerin eğitiminden sorumlu bilim ve sanattan oluşan bir sağlık disiplinidir".

Bu tanımda hemşirelikte yer alan önemli nitelikler olarak:

-  Önce sağlığa, daha sonra hastalığa yönelik hizmet verebilmesi,

-  Hizmetin sistematik bir biçimde (süreç) gerçekleştirilmesi,

-  Hizmet kapsamında bakımın yanı sıra eğitime de yer verilmesi gerektiği

2007 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından güncellenme çalışmaları başlayan 1954 yılında çıkarılmış 6283 sayılı hemşirelik kanuna ilişkin yönetmelik 8 Mart 2010 yılında yayınlanmıştır. Bu yönetmelikte “hemşirelik tanılama süreci” kavramına yer verilerek, hemşirelerin doğrudan meslek alanı içinde yer alan, bireyin mevcut ve olası sağlık sorunlarına en uygun hemşirelik bakımını verme sorumluluğuna açıkça vurgu yapılmaktadır. Yönetmeliğin ikinci bölümünde, hemşirelik hizmetlerinin içeriği açılarak, hemşirelerin “bakım verme” ve “tedavi planına katılma” rolleri yanı sıra, “güvenli ve sağlıklı bir çevre oluşturma”, “eğitim”, “danışmanlık”, “araştırma”, “yönetim”, “kalite geliştirme”, “işbirliği yapma”, “iletişimi sağlama” gibi rolleri tek tek isimlendirilmektedir. 

Hemşirelik yönetmeliğinde, hemşirelerin tedavi ve bakım uygulamaları dışında eğitim, araştırma rolleri ile birlikte sağlık politikaları ve mevzuat çerçevesinde kararlara katılma şeklinde, önceki düzenlemelerde yer almayan önemli işlevleri de belirlenmiştir. Eğitim işlevleri içinde, kendi gelişimlerini sağlama yanı sıra, hasta eğitimi, sağlık meslek üyelerinin eğitimi ile öğrenci eğitimi yer almaktadır. Yine, sağlık ve hemşirelikle ilgili bilimsel çalışmaları, planlama, araştırmalara katılma ve sonuçlarını uygulamaya yansıtma yönünde profesyonel rollerine de içerikte yer verilmiştir.

 

EBELİK BÖLÜMÜ – EBE

Türk Ebeler Derneği’nin tanımlamasıyla, ebe; gebelik, doğum, doğum sonrası ve yeni doğan döneminde gerekli izlem, bakım, danışmanlık ve eğitim hizmetlerini yürüten, normal doğumları ve doktorun olmadığı hallerde makat doğumları kendi sorumluluğunda yaptıran, gerektiğinde epizyotomi uygulayan ve tamirini yapan, acil durumlarda uygun girişimlerde bulunan, ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini yürüten, kadın, aile ve toplum sağlığının yükseltilmesi ve korunması için ebelik uygulamaları ile karşılanabilecek girişimleri planlayan, uygulayan, değerlendiren, denetleyen ve yöneten yetkili sağlık personelidir. Ebe ayrıca; temel sağlık hizmetleri kapsamında, bağışıklama, 0-6 yaş çocuk bakım ve izlemi, bulaşıcı hastalık kontrol programlarında da görev alır, yalnızca kadın için değil aile ve toplum için bir sağlık danışmanı ve eğitimcisi olarak görev yapar. Ebelik bölümü mezunlarımız, her biri 40 normal doğumu yönettikten sonra diploma alabilmekte, bu özellikleri ile özellikle tercih edilmektedir.